Od teologii objawienia do teologii natchnienia: Studium inspirowane twórczością Geralda O’Collinsa i Josepha Ratzingera

Autorzy

Sławomir Zatwardnicki
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
https://orcid.org/0000-0001-7597-6604

Słowa kluczowe:

objawienie, natchnienie, Pismo Święte, Biblia, egzegeza biblijna, objawienie Boże, natchnienie biblijne, teologia natchnienia, teologia objawienia, prawda Pisma Świętego, Tradycja, analogia inkarnacyjna, sakramentalność słowa Bożego, słowo Boże a sakrament, hermeneutyka biblijna, Joseph Ratzinger, Gerald O’Collins

Streszczenie

Kluczowe zagadnienia podjęte w studium, a również jego cel, zostały wyznaczone tytułem: Od teologii objawienia do teologii natchnienia. Teologiczne opracowanie doktryny natchnienia (część druga niniejszego studium), ze względu na jej podporządkowanie koncepcji objawienia (por. struktura Dei verbum), wymagało wyjścia od teologii objawienia (część pierwsza). W prezentacji teologii objawienia skorzystaliśmy ze spuścizny teologów wymienionych w podtytule rozprawy: Studium inspirowane twórczością Geralda O’Collinsa i Josepha Ratzingera. W pierwszej części pracy dominował proces analizy i syntezy danych pozytywnych – w dorobku teologów australijskiego i niemieckiego znaleźliśmy kluczowe dla doktryny natchnienia kwestie, które zostały zebrane w podrozdziale 3.3. Zebrano w nim zarówno twierdzenia o natchnieniu wyrażone explicite przez O’Collinsa i Ratzingera, jak i wynikające implicite z treści zaprezentowanych w dwóch pierwszych rozdziałach poświęconych objawieniu. Ten „wspólny mianownik” dorobku badaczy niezależnych od siebie stał się dla nas podstawą dla spekulatywno-teologicznej refleksji prowadzonej w części drugiej, która dokonywała się jednak przez cały czas niejako w cieniu części pierwszej. Dzięki temu udało się stworzyć autorski przyczynek do teologii natchnienia zainspirowany wnioskami wyprowadzonymi z dorobku O’Collinsa i Ratzingera.

Biogram autora

Sławomir Zatwardnicki - Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu

Adiunkt na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu. Sekretarz redakcji „Wrocławskiego Przeglądu Teologicznego”. Wykładowca, publicysta, autor wielu artykułów oraz dwudziestu jeden książek. Członek Towarzystwa Teologów Dogmatyków w Polsce oraz Stowarzyszenia Teologów Fundamentalnych w Polsce. Zaangażowany w działalność ewangelizacyjno-formacyjną.

Bibliografia

Wydania Pisma Świętego

Biblia Hebraica Stuttgartensia, eds. K. Elliger, W. Rudolph, Stuttgart 1997.

Biblia pierwszego Kościoła, tłum. i przypisy R. Popowski, Warszawa 2017.

Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Opracował Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, wyd. 5, Poznań 2003.

Novum Testamentum Graece et Latine, Begründet von Eberhard und Erwin Nestle, Hg. B. und K. Aland, J. Karavidopoulos, C.M. Martini, B. Metzger, Stuttgart 2015.

Popowski R., Grecko-polski Nowy Testament. Wydanie interlinearne z kodami gramatycznymi, tłum. R. Popowski, M. Wojciechowski, red. W. Chrostowski, Warszawa 1994.

Septuaginta. Id est Vetus Testamentum graece iuxta LXX interpretes, eds. A. Rahlfs, R. Hanhart, Stuttgart 2006.

Wypowiedzi Magisterium Ecclesiae (z wyjątkiem tych autorstwa Benedykta XVI)

Biblia w dokumentach Kościoła, teksty do druku przygotował R. Pietkiewicz, komentarze: A. Jankowski, H. Lempa, R. Pietkiewicz, Wrocław 1997.

Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, oprac. S. Głowa, I. Bieda, Poznań 1998.

Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007.

Denzinger H., Enchiridion symbolorum definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Kompendium der Glaubensbekenntnisse und kirchlichen Lehrentscheidungen, Freiburg im Breisgau 2009.

Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. 1: Nicea I, Konstantynopol I, Efez, Chalcedon, Konstantynopol II, Konstantynopol III, Nicea II (325–787), układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007.

Enchiridion Biblicum. Documenti della Chiesa sulla Sacra Scriptura. Edizione bilingue, Bologna 1994.

Franciszek, Adhortacja Amoris laetitia (19.03.2016), Watykan 2016.

Franciszek, Adhortacja Gaudete et exsultate (19.03.2018), Watykan 2018.

Franciszek, Discorso alla Comunità della Pontificia Università Gregoriana e ai Consociati del Pontificio Istituto Biblico e del Pontificio Istituto Orientale (10.04.2014), https://w2.vatican.va/content/francesco/it/speeches/2014/april/documents/papa-francesco_20140410_universita-consortium-gregorianum.html [dostęp: 5.11.2021].

Franciszek, Encyklika Lumen fidei (29.06.2013), Watykan 2013.

Franciszek, Konstytucja apostolska o uniwersytetach i wydziałach kościelnych Veritatis gaudium, http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/apost_constitutions/documents/papa-francesco_costituzione-ap_20171208_veritatis-gaudium.html [dostęp: 5.11.2021].

Franciszek, Wideoprzesłanie do uczestników Międzynarodowego Kongresu Teologicznego na „Pontificia Universidad Católica Argentina” (3–1.09.2015), https://w2.vatican.va/content/francesco/it/messages/pont-messages/2015/documents/papa-francesco_20150903_videomessaggio-teologia-buenos-aires.html [dostęp: 5.11.2021].

Jan Paweł II, Adhortacja Catechesi tradendae (28.02.1980), Watykan 1980.

Jan Paweł II, Adhortacja Pastores gregis (16.10.2003), Watykan 2003.

Jan Paweł II, Adhortacja Reconciliatio et paenitentia (2.12.1984), Watykan 1984.

Jan Paweł II, Bulla Incarnationis mysterium (29.11.1998), Watykan 1998.

Jan Paweł II, Encyklika Ecclesia de Eucharistia (17.04.2003), Watykan 2003.

Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio (14.09.1998), Watykan 1998.

Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis (4.03.1979), Watykan 1979.

Jan Paweł II, Encyklika Redemptoris missio (7.12.1990), Watykan 1990.

Jan Paweł II, Encyklika Solicitudo rei socialis (30.12.1987), Watykan 1987.

Jan Paweł II, Encyklika Ut unum sint (25.05.1995), Watykan 1995.

Jan Paweł II, List apostolski Orientale Lumen (2.05.1995), Watykan 1995.

Jan Paweł II, Przemówienie na temat interpretacji Biblii w Kościele, w: Interpretacja

Biblii w Kościele. Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej z komentarzem biblistów polskich, tłum. i red. R. Rubinkiewicz, Warszawa 1999, s. 9–20.

Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 2009.

Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja „Dominus Iesus” (O jedyności i powszechności zbawczej Jezusa Chrystusa i Kościoła), Kraków [b.r.].

Leon Wielki, List papieża Leona do Flawiana, w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007, s. 196–213.

Leon Wielki, Sermo 63.

Leon Wielki, Sermo 74.

Leon XIII, Encyklika „Providentissimus Deus”, w: Biblia w dokumentach Kościoła, teksty do druku przygotował R. Pietkiewicz, komentarze: A. Jankowski, H. Lempa, R. Pietkiewicz, Wrocław 1997, s. 19–43.

Orędzie końcowe Synodu Biskupów do Ludu Bożego Słowo Boże w historii (24.10.2008), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2009) nr 1, s. 24–31.

Paweł VI, Wyznanie wiary Ludu Bożego, tłum. J. Królikowski, Kraków 2012.

Pius IX, Bulla Ineffabilis Deus, w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007, s. 238–240.

Pius XII, Encyklika Divino Afflante Spiritu (30.09.1943), Watykan 1943, w: Biblia w dokumentach Kościoła, teksty do druku przygotował R. Pietkiewicz, komentarze: A. Jankowski, H. Lempa, R. Pietkiewicz, Wrocław 1997, s. 89–110.

Pius XII, Encyklika Humani Generis (1950), w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, oprac. S. Głowa, I. Bieda, Poznań 1998, s. 42–47.

Pius XII, Encyklika Mediator Dei, w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007, s. 390–396.

Pius XII, Encyklika Mystici Corporis, Wrocław 2001.

Sobór Chalcedoński, Definicja wiary, w: Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. 1: Nicea I, Konstantynopol I, Efez, Chalcedon, Konstantynopol II, Konstantynopol III, Nicea II (325–787), układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007, s. 214–224.

Sobór Konstantynopolitański III, Wykład wiary, w: Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. 1: Nicea I, Konstantynopol I, Efez, Chalcedon, Konstantynopol II, Konstantynopol III, Nicea II (325–787), układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007, s. 308–323.

Sobór Trydencki, Dekret o przyjęciu świętych ksiąg i Tradycji, w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007, s. 179–180.

Sobór Trydencki, Dekret o sakramencie Eucharystii, w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007, s. 203–208.

Sobór Trydencki, Dekret o sakramentach, w: Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007, s. 198–203.

Sobór Watykański I, Konstytucja dogmatyczna o wierze katolickiej Dei Filius, w: Breviarium fidei, Poznań 2007, s. 259–265.

Sobór Watykański II, Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 333–337.

Sobór Watykański II, Dekret o apostolstwie świeckich Apostolicam actuositatem, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 377–401.

Sobór Watykański II, Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 193–208.

Sobór Watykański II, Dekret o misyjnej działalności Kościoła Ad gentes divinitus, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 433–471.

Sobór Watykański II, Dekret o posłudze i życiu prezbiterów Presbyterorum ordinis, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 478–508.

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 104–166.

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 48–78.

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei verbum, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 350–363.

Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, w: tegoż, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 526–606.

Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002.

Dzieła Josepha Ratzingera – Benedykta XVI

Dokumenty oficjalne Benedykta XVI

Benedykt XVI, Adhortacja Sacramentum caritatis (22.02.2007), Watykan 2007.

Benedykt XVI, Adhortacja Verbum Domini (30.09.2010), Watykan 2010.

Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est (25.12.2005), Watykan 2005.

Benedykt XVI, Encyklika Spe salvi (30.11.2007), Watykan 2007.

Benedykt XVI, List apostolski w formie motu proprio Porta fidei (11.10.2011), Watykan 2011.

Papieskie przemówienia, wystąpienia, katechezy, homilie

Benedykt XVI, Audiencja generalna „Tak” powiedziane Bogu szczytem wolności (1.02.2012), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2012) nr 4, s. 44–46.

Benedykt XVI, Audiencja generalna Komunia w czasie – Tradycja (26.04.2006), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/audiencje/ag_26042006.html [dostęp: 18.03.2020].

Benedykt XVI, Audiencja generalna Przedziwna wymiana (4.01.2012), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2012) nr 3, s. 27–29.

Benedykt XVI, Blisko, najbliżej Chrystusa. Apostołowie i pierwsi uczniowie, tłum. W. Szymona, Poznań 2008.

Benedykt XVI, Chrystus towarzyszy nam w drodze (6.04.2008), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/modlitwy/ap_06042008.html [dostęp: 7.07.2021].

Benedykt XVI, Homilia podczas Mszy św. w uroczystość Objawienia Pańskiego (6.01.2009), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2009) nr 3, s. 18–19.

Benedykt XVI, Homilia podczas Mszy św. w uroczystość Objawienia Pańskiego Potrzebujemy odwagi Mędrców, opartej na niewzruszonej nadziei (6.01.2008), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/homilie/objawienie_06012008.html [dostęp: 6.12.2021].

Benedykt XVI, Homilia w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny Niepokalana Matka pielgrzymującego Kościoła (8.12.2005), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2006) nr 2, s. 42–44.

Benedykt XVI, Przemówienie do alumnów Rzymskiego Wyższego Seminarium Duchownego Wszyscy uczymy się od Pana (17.02.2007), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2007) nr 5, s. 38–42.

Benedykt XVI, Przemówienie do wspólnoty akademickiej Papieskiego Instytutu Biblijnego Biblia jest duszą teologii i źródłem autentycznej duchowości (26.10.2009), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2010) nr 2, s. 23–24.

Benedykt XVI, Przemówienie na Uniwersytecie w Ratyzbonie (Regensburg) (12.09.2006), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/podroze/ben16-ratyzbona_12092006.html [dostęp: 6.10.2021].

Benedykt XVI, Spotkanie z przedstawicielami świata kultury w Kolegium Bernardynów Fundamentem prawdziwej kultury jest poszukiwanie Boga (12.09.2008), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2008) nr 10–11, s. 12–16.

Benedykt XVI, Wystąpienie podczas XIV kongregacji generalnej Synodu Biskupów Egzegeza nie tylko historyczna, ale i teologiczna (14.10.2008), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. (2008) nr 12, s. 34–35.

Publikacje naukowe, wykłady, wprowadzenia, rozmowy

Ratzinger J. (Benedykt XVI), Balthasar H.U. von, Maryja w tajemnicy Kościoła, tłum. W. Szymona, Kraków 2007.

Ratzinger J. (Benedykt XVI), Formalne zasady chrześcijaństwa. Szkice do teologii fundamentalnej, tłum. W. Szymona, Poznań 2009.

Ratzinger J. (Benedykt XVI), Jezus z Nazaretu, cz. 1: Od chrztu w Jordanie do Przemienienia, tłum. W. Szymona, Kraków 2007.

Ratzinger J. (Benedykt XVI), Jezus z Nazaretu, cz. 2: Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, tłum. W. Szymona, Kielce 2011.

Ratzinger J. (Benedykt XVI), Jezus z Nazaretu. Dzieciństwo, tłum. W. Szymona, Kraków 2012.

Ratzinger J. (Benedykt XVI), Wykłady bawarskie z lat 1963–2004, tłum. A. Czarnocki, Warszawa 2009.

Ratzinger J., Bóg Jezusa Chrystusa. Medytacje o Bogu Trójjedynym, tłum. J. Zychowicz, Kraków 1995.

Ratzinger J., Concerning the Notion of Person in Theology, „Communio” English Edition (1990) nr 3, s. 439–454.

Ratzinger J., Duch liturgii, tłum. E. Pieciul, Poznań 2002.

Ratzinger J., III Tajemnica fatimska – komentarz teologiczny, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kdwiary/fatima_4.html [dostęp: 24.12.2021].

Ratzinger J., Jezus Chrystus dzisiaj, w: J. Ratzinger, J. Królikowski, Z Chrystusem w historii. Rozważania chrystologiczne, tłum. J. Królikowski, Kraków 1999, s. 7–26.

Ratzinger J., Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii, tłum. M. Górecka, W. Szymona, Lublin 2015 (Opera omnia, t. 6, cz. 1).

Ratzinger J., Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii, tłum. W. Szymona, Lublin 2015 (Opera omnia, t. 6, cz. 2).

Ratzinger J., Kontrowersje wokół interpretacji Pisma, w: tegoż, Słowo Boga. Pismo – Tradycja – Urząd, tłum. W. Szymona, Kraków 2008, s. 89–123.

Ratzinger J., Kościół – znak wśród narodów. Pisma eklezjologiczne i ekumeniczne, tłum. W. Szymona, Lublin 2013 (Opera omnia, t. 8, cz. 1).

Ratzinger J., Messori V., Raport o stanie wiary. Z Ks. Kardynałem Josephem Ratzingerem rozmawia Vittorio Messori, tłum. Z. Oryszyn, J. Chrapek, Kraków–Warszawa 1986.

Ratzinger J., Moje życie, oprac. wersji pol. W. Wiśniowski, Częstochowa 2005.

Ratzinger J., O nauczaniu II Soboru Watykańskiego. Formułowanie – Przekaz – Interpretacja, tłum. W. Szymona, Lublin 2016 (Opera omnia, t. 7, cz. 1).

Ratzinger J., O nauczaniu II Soboru Watykańskiego. Formułowanie – Przekaz – Interpretacja, tłum. E. Grzesiuk, Lublin 2016 (Opera omnia, t. 7, cz. 2).

Ratzinger J., Prawda w teologii, tłum. M. Mijalska, Kraków 2001.

Ratzinger J., Rozumienie objawienia i teologia historii według Bonawentury. Rozprawa habilitacyjna i studia nad Bonawenturą, tłum. J. Merecki, Lublin 2014 (Opera omnia, t. 2).

Ratzinger J., Seewald P., Bóg i świat. Wiara i życie w dzisiejszych czasach. Z kardynałem Josephem Ratzingerem rozmawia Peter Seewald, tłum. G. Sowinski, Kraków 2001.

Ratzinger J., Teologia liturgii. Sakramentalne podstawy życia chrześcijańskiego, tłum. W. Szymona, Lublin 2012 (Opera omnia, t. 11).

Ratzinger J., Wiara – prawda – tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, tłum. R. Zajączkowski, Kielce 2005.

Ratzinger J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach, tłum. J. Merecki, Lublin 2018 (Opera omnia, t. 9, cz. 1).

Ratzinger J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach, tłum. J. Merecki, Lublin 2018 (Opera omnia, t. 9, cz. 2).

Ratzinger J., Wprowadzenie do chrześcijaństwa. Wyznanie – Chrzest – Naśladowanie, tłum. R. Biel, M. Górecka, Lublin 2017 (Opera omnia, t. 4).

Ratzinger J., Wprowadzenie do dokumentu Papieskiej Komisji Biblijnej, w: Interpretacja Biblii w Kościele. Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej z komentarzem biblistów polskich, tłum. i red. R. Rubinkiewicz, Warszawa 1999, s. 21–23.

Ratzinger J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo, tłum. Z. Włodkowa, Kraków 2012.

Ratzinger J., Wzniosła Córa Syjonu. Rozważania mariologiczne, tłum. J. Królikowski, Poznań 2002.

Ratzinger J., Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei, tłum. J. Kobienia, Lublin 2014 (Opera omnia, t. 10).

Publikacje Geralda O’Collinsa

Monografie i artykuły autorskie

O’Collins G., Believing in the Resurrection: The Meaning and Promise of the Risen Jesus, Mahwah 2012.

O’Collins G., Christology: A Biblical, Historical, and Systematic Study of Jesus, Oxford 2009.

O’Collins G., Christology: Origins, Developments, Debates, Waco 2015.

O’Collins G., Chrystologia. Jezus Chrystus w ujęciu biblijnym, historycznym i systematycznym, tłum. K. Franek, K. Chrzanowska, Kraków 2008.

O’Collins G., Criteria for Discerning Christian Traditions, „Science et Esprit” (1978) nr 30, s. 295–302.

O’Collins G., Easter Faith: Believing in the Risen Jesus, Mahwah–London 2003.

O’Collins G., Foundations of Theology, Chicago 1971.

O’Collins G., Fundamental Theology, Eugene 2001.

O’Collins G., Incarnation, London 2002.

O’Collins G., Inspiration: Towards a Christian Interpretation of Biblical Inspiration, Oxford 2018.

O’Collins G., Jesus Risen: An Historical, Fundamental, and Systematic Examination of Christ’s Resurrection, New York 1987.

O’Collins G., Jesus: A Portrait, London 2008.

O’Collins G., Jezus nasz Odkupiciel. Chrześcijańskie ujęcie zbawienia, tłum. J. Pociej, Kraków 2009.

O’Collins G., Newman’s Seven Notes: The Case of the Resurrection, w: Newman after a Hundred Years, eds. I. Ker, A.G. Hill, Oxford 1990, s. 337–352.

O’Collins G., Paschal Mystery II: The Resurrection of Jesus, w: Dictionary of Fundamental Theology, eds. R. Latourelle, R. Fisichella, New York 1994, s. 769–776.

O’Collins G., Rethinking Fundamental Theology: Toward a New Fundamental Theology, Oxford 2011.

O’Collins G., Retrieving Fundamental Theology, Mahwah 1993.

O’Collins G., Revelation as History, „Heythrop Journal” (1966) nr 4, s. 394–406.

O’Collins G., Revelation: Towards a Christian Interpretation of God’s Self-revelation in Jesus Christ, Oxford 2016.

O’Collins G., Salvation for All God’s Other People, Oxford 2008.

O’Collins G., The Faith of ‘Others’: A Biblical Possibility, „Irish Theological Quarterly” (2015) nr 4, s. 313–326.

O’Collins G., The Second Journey: Spiritual Awareness and the Midlife Crisis, Leominster 1995.

O’Collins G., The Second Vatican Council on Other Religions, Oxford 2015.

O’Collins G., The Second Vatican Council: Message and Meaning, Collegeville 2014.

O’Collins G., The Tripersonal God: Understanding and Interpreting the Trinity, Mahwah 1999.

Publikacje wieloautorskie i redakcje

In Many and Diverse Ways: In Honor of Jacques Dupuis, eds. J. Dupuis, D. Kendall, G. O’Collins, New York 2003.

O’Collins G., Braithwaite D., Tradition as Collective Memory: A Theological Task to Be Tackled, „Theological Studies” (2015) nr 1, s. 29–42.

O’Collins G., Farrugia M., Catholicism: The Story of Catholic Christianity, Oxford 2015.

O’Collins G., Jones M.K., Jesus Our Priest: A Christian Approach to the Priesthood of Christ, Oxford 2010.

O’Collins G., Kendall D., The Bible for Theology: Ten Principles for the Theological Use of Scripture, Mahwah 1997.

O’Collins G., Kendall D., The Uniqueness of the Easter Appearances, „Catholic Biblical Quarterly” (1992) nr 2, s. 287–307.

The Resurrection: An Interdisciplinary Symposium, eds. S.T. Davis, D. Kendall, G. O’Collins, Oxford 1997.

Dokumenty papieskich komisji teologicznej i biblijnej

Interpretacja Biblii w Kościele. Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej z komentarzem biblistów polskich, tłum. i red. R. Rubinkiewicz, Warszawa 1999.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, „Sensus fidei” w życiu Kościoła. Dokument Międzynarodowej Komisji Teologicznej (2014), tłum. M. Moskal, Kraków 2015.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Apostolskość Kościoła i Sukcesja Apostolska (1973), tłum. J. Królikowski, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 19–31.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Bóg Trójca, jedność ludzi. Monoteizm chrześcijański przeciwko przemocy (2014), tłum. K. Stopa, Kraków 2014.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Diakonat: Ewolucja i perspektywy (2002), tłum. J. Królikowski, „Diakon” (2005) nr 2, s. 75–160.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Interpretacja dogmatów (1990), tłum. J. Królikowski, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 273–302.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Nadzieja zbawienia dla dzieci, które umierają bez chrztu (2007), tłum. J. Królikowski, Kraków 2008.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Pamięć i pojednanie. Kościół i winy przeszłości. Dokument Międzynarodowej Komisji Teologicznej (2000), tłum. J. Królikowski, Kraków 2000.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia dzisiaj. Perspektywy, zasady i kryteria (2012), tłum. K. Stopa, Kraków 2012.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia odkupienia (1995), tłum. Z. Morawiec, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 341–391.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia, chrystologia, antropologia (1981), tłum. J. Bielecki, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 133–150.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Wiara i inkulturacja (1989), tłum. J. Królikowski, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 251–271.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Wybrane zagadnienia z chrystologii (1979), tłum. J. Bielecki, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 111–132.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Wybrane zagadnienia z eklezjologii (1984), tłum. A. Michalik, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 197–236.

Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000.

Papieska Komisja Biblijna, Biblia i chrystologia, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1988) nr 3, s. 185–226.

Papieska Komisja Biblijna, Instrukcja w sprawie historyczności Ewangelii Sancta Mater Ecclesia, tłum. A. Klawek, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1964) nr 4, s. 197–207.

Papieska Komisja Biblijna, Interpretacja Biblii w Kościele, w: Interpretacja Biblii w Kościele. Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej z komentarzem biblistów polskich, tłum. i red. R. Rubinkiewicz, Warszawa 1999, s. 25–100.

Papieska Komisja Biblijna, Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii chrześcijańskiej, tłum. R. Rubinkiewicz, Kielce 2002.

Papieska Komisja Biblijna, Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Słowo, które od Boga pochodzi i mówi o Bogu, aby zbawić świat, tłum. H. Witczyk, Kielce 2014.

Pontificia Commissione Biblica, Ispirazione e verità della Sacra Scrittura. La Parola che viene da Dio e parla di Dio per salvare il mondo, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20140222_ispirazione-verita-sacra-scrittura_it.html [dostęp: 28.12.2020].

Komentarze, encyklopedie, słowniki, leksykony

A Companion to Biblical Interpretation in Early Judaism, ed. M. Henze, Grand Rapids 2012.

A Dictionary of Biblical Interpretation, eds. R.J. Coggins, J.L. Houlden, London–Philadelphia 1990.

Barton J., Kanon, w: Słownik hermeneutyki biblijnej, red. R.J. Coggins, J.L. Houlden, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. B. Widła, Warszawa 2005, s. 370–375.

Barton J., Verbal Inspiration, w: A Dictionary of Biblical Interpretation, eds. R.J. Coggins, J.L. Houlden, London–Philadelphia 1990, s. 719–722.

Bednarz M., 1–2 List do Tesaloniczan. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2007.

Briggs R.S., Speech-Act Theory, w: Dictionary for Theological Interpretation of the Bible, ed. K. Vanhoozer, Grand Rapids 2005, s. 763–766.

Brown R.E., Schneiders S.M., Wojciechowski M., Hermeneutyka biblijna, w: Katolicki komentarz biblijny, red. R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. K. Bardski i in., Warszawa 2004, s. 1786–1817.

Corner M., Fundamentalism, w: A Dictionary of Biblical Interpretation, eds. R.J. Coggins, J.L. Houlden, London–Philadelphia 1990, s. 243–247.

Corner M., Fundamentalizm, w: Słownik hermeneutyki biblijnej, red. R.J. Coggins, J.L. Houlden, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. B. Widła, Warszawa 2005, s. 225–229.

Cross A.R., Reformations (Sixteeenth Century), w: Dictionary of Biblical Criticism and Interpretation, ed. S.E. Porter, New York 2007, s. 313–324.

Czerski J., Pierwszy List do Koryntian, Wrocław 2009.

Davidson I.J., Chalcedon, Council of, w: The Cambridge Dictionary of Christian Theology, eds. I.A. McFarland, D.A.S. Fergusson, K. Kilby, I.R. Torrance, Cambridge 2011, s. 92–94.

Dictionary for Theological Interpretation of the Bible, ed. K. Vanhoozer, Grand Rapids 2005.

Downing F.G., Objawienie, w: Słownik hermeneutyki biblijnej, red. R.J. Coggins, J.L. Houlden, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. B. Widła, Warszawa 2005, s. 629–632.

Ernst M., Adam-Chrystus typologia, tłum. M. Szczepaniak, w: Nowy leksykon biblijny, red. F. Kogler, R. Egger-Wenzel, M. Ernst, red. wyd. pol. H. Witczyk, Kielce 2011, s. 9.

Ernst M., Tajemnica, tłum. T. Siemieniec, w: Nowy leksykon biblijny, red. F. Kogler, R. Egger-Wenzel, M. Ernst, red. wyd. pol. H. Witczyk, Kielce 2011, s. 743.

Fitzmyer J.A., List do Rzymian, w: Katolicki komentarz biblijny, red. R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. K. Bardski i in., Warszawa 2004, s. 1257–1320.

Flis J., List do Filipian. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2011.

Gadenz P.T., Ewangelia według św. Łukasza. Katolicki Komentarz do Pisma Świętego, tłum. G. Gomola, A. Gomola, Poznań 2020.

Goldingay J., Natchnienie, w: Słownik hermeneutyki biblijnej, red. R.J. Coggins, J.L. Houlden, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. B. Widła, Warszawa 2005, s. 611–613.

Hałas S., Pierwszy List św. Piotra. Wstęp, przekład, komentarz, Częstochowa 2007.

Hendrix S.H., Sola Scriptura, w: The Cambridge Dictionary of Christian Theology, eds. J.A. McFarland, D.A.S. Fergusson, K. Kilby, I.R. Torrance, Cambridge 2011, s. 478–479.

Katolicki komentarz biblijny, red. R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. K. Bardski i in., Warszawa 2004.

Kobelski P.J., List do Efezjan, w: Katolicki komentarz biblijny, red. R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. K. Bardski i in., Warszawa 2004, s. 1387–1398.

Krasiński J., Świętość Kościoła, w: Leksykon teologii fundamentalnej, red. M. Rusecki, K. Kaucha, I.S. Ledwoń, J. Mastej, Lublin–Kraków 2002, s. 1214–1215.

Lambrecht J., Pierwszy List do Koryntian, tłum. B. Widła, w: Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek, red. W.R. Farmer, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. H. Bednarek i in., Warszawa 2001, s. 1452–1480.

Langkammer H., Dzieje Apostolskie. Tłumaczenie, wstęp i komentarz Hugolin Langkammer, Lublin 2008.

Langkammer H., Ewangelia według św. Łukasza. Tłumaczenie, wstęp i komentarz Hugolin Langkammer, Lublin 2005.

Langkammer H., List do Efezjan. Tłumaczenie, wstęp i komentarz o. Hugolin Langkammer, Lublin 2001.

Langkammer H., List do Galatów. Tłumaczenie, wstęp i komentarz o. Hugolin Langkammer, Lublin 1999.

Langkammer H., List do Hebrajczyków. Tłumaczenie, wstęp i komentarz o. Hugolin Langkammer, Lublin 2001.

Langkammer H., Listy katolickie. Tłumaczenie, wstęp i komentarz Hugolin Langkammer, Lublin 2016.

Langkammer H., Listy pasterskie. Tłumaczenie, wstęp i komentarz Hugolin Langkammer, Lublin 2006.

Langkammer H., Pierwszy i Drugi List do Koryntian. Tłumaczenie, wstęp i komentarz Hugolin Langkammer, Lublin 1998.

Ledwoń I.S., Świętość jako motyw wiarygodności, w: Leksykon teologii fundamentalnej, red. M. Rusecki, K. Kaucha, I.S. Ledwoń, J. Mastej, Lublin–Kraków 2002, s. 1208–1213.

Leksykon pojęć teologicznych i kościelnych z indeksem angielsko-polskim, red. G. O’Collins, E.G. Farrugia, tłum. J. Ożóg, B. Żak, Kraków 2002.

Leksykon teologii fundamentalnej, red. M. Rusecki, K. Kaucha, I.S. Ledwoń, J. Mastej, Lublin–Kraków 2002.

Lemański J., Księga Wyjścia. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2009.

Levering M., Revelation and Trinity, w: The Oxford Handbook of Divine Revelation, eds. B.M. Mezei, F.A. Murphy, K. Oakes, Oxford 2021, s. 123–138.

Malina A., Ewangelia według świętego Marka. Rozdziały 1,1–8,26. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2013.

Malina A., List do Hebrajczyków. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2018.

McGrath A., Reformation, w: A Dictionary of Biblical Interpretation, eds. R.J. Coggins, J.L. Houlden, Philadelphia 1990, s. 582–585.

Mędala S., Ewangelia według świętego Jana. Część 1. Rozdziały 1–12. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2010.

Mędala S., Ewangelia według świętego Jana. Część 2. Rozdziały 13–21. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2010.

Mickiewicz F., Ewangelia według św. Łukasza. Rozdziały 1–11. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2011.

Mickiewicz F., Ewangelia według świętego Łukasza. Rozdziały 12–24. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2012.

Mickiewicz F., List św. Judy. Drugi List św. Piotra. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2018.

Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek, red. W.R. Farmer, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. H. Bednarek i in., Warszawa 2001.

Murphy-O’Connor J., Pierwszy List do Koryntian, w: Katolicki komentarz biblijny, red. R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. K. Bardski i in., Warszawa 2004, s. 1321–1347.

Nowy leksykon biblijny, red. F. Kogler, R. Egger-Wenzel, M. Ernst, red. wyd. pol. H. Witczyk, Kielce 2011.

Oakes K., Scripture, Traditions, and Creeds, w: The Oxford Handbook of Divine Revelation, eds. B.M. Mezei, F.A. Murphy, K. Oakes, Oxford 2021, s. 21–34.

Ojcowie Kościoła komentują Biblię. Nowy Testament XI. List św. Jakuba, I–II List św. Piotra, I–III List św. Jana, List św. Judy, przekład fragmentów i red. D. Sztuk, Ząbki 2014.

O’Collins G., Farrugia E.G., „Sensus fidelium”, w: Leksykon pojęć teologicznych i kościelnych z indeksem angielsko-polskim, red. G. O’Collins, E.G. Farrugia, tłum. J. Ożóg, B. Żak, Kraków 2002, s. 296.

O’Collins G., Farrugia E.G., Analogia wiary, w: Leksykon pojęć teologicznych i kościelnych z indeksem angielsko-polskim, red. G. O’Collins, E.G. Farrugia, tłum. J. Ożóg, B. Żak, Kraków 2002, s. 20.

Paciorek A., Drugi List do Koryntian. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2017.

Paciorek A., Ewangelia według św. Jana. Tłumaczenie, wstęp i komentarz Antoni Paciorek, Lublin 2000.

Paciorek A., List do Hebrajczyków. Tłumaczenie, wstęp i komentarz Antoni Paciorek, Lublin 1998.

Popowski R., Efapax, w: tegoż, Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu. Wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł, kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych, Warszawa 1995, s. 247–248.

Popowski R., Palai, w: tegoż, Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu. Wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł, kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych, Warszawa 1995, s. 456–457.

Popowski R., Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu. Wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł, kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych, Warszawa 1995.

Rosik M., Pierwszy List do Koryntian. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2009.

Schwöbel C., Calvin, w: A Dictionary of Biblical Interpretation, eds. R.J. Coggins, J.L. Houlden, Philadelphia 1990, s. 98–101.

Słownik hermeneutyki biblijnej, red. R.J. Coggins, J.L. Houlden, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. B. Widła, Warszawa 2005.

Stachowiak L., Ewangelia według św. Jana. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Poznań 2008.

Stasiak S., List do Rzymian. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2020.

Szymik S., Natchnienie Pisma świętego, w: Nowy Słownik Teologii Biblijnej, red. H. Witczyk, Lublin–Kielce 2017, s. 605–613.

Tomasz z Akwinu, Wykład Listu do Galatów / Super Epistolam B. Pauli ad Galatas Lectura, red. P. Roszak, E. Alarcón, tłum. i oprac. nauk. M.J. Janecki, Toruń 2021.

Ward T., Scripture, Sufficiency of, w: Dictionary for Theological Interpretation of the Bible, ed. K. Vanhoozer, Grand Rapids 2005, s. 730–731.

Webster J., Scripture, Authority of, w: Dictionary for Theological Interpretation of the Bible, ed. K. Vanhoozer, Grand Rapids 2005, s. 724–727.

Yocum J., Scripture, Clarity of, w: Dictionary for Theological Interpretation of the Bible, ed. K. Vanhoozer, Grand Rapids 2005, s. 727–730.

Opracowania i literatura pomocnicza

Abraham W.J., Revelation Reaffirmed, w: Divine Revelation, ed. P. Avis, Eugene 1997, s. 201–215.

Ahlgren G.T.W., The Church is Holy, w: The Many Marks of the Church, eds. W. Madges, M.J. Daley, New London 2006, s. 35–38.

Allison Jr D.C., The Historical Christ and the Theological Jesus, Grand Rapids 2009.

Alonso Schökel L., Słowo natchnione. Pismo święte w świetle nauki o języku, tłum. A. Malewski, Kraków 1993.

Aparicio C., Bishop Paul-Joseph Schmitt and Vatican II: Jesus Christ, the Fullness of Revelation, w: The Convergence of Theology: A Festschrift Honoring Gerald O’Collins, S.J., eds. D. Kendall, S.T. Davis, Mahwah 2001, s. 87–108.

Atanazy z Aleksandrii, O wcieleniu Słowa, tłum. M. Wojciechowski, Warszawa 1998.

Augustyn, Confessiones.

Augustyn, De Consensu Evangelistarum Libri Quatuor.

Augustyn, Quaestiones in Heptateuchum.

Augustyn, Sermones 341.

Augustyn, Wyznania, tłum. Z. Kubiak, Kraków 1998.

Austin J.L., How to Do Things with Words: The William James Lectures Delivered at Harvard University in 1955, London 1962.

Ayres L., Fowl S.E., (Mis)reading the Face of God: The Interpretation of the Bible in the Church, „Theological Studies” (1999) nr 3, s. 513–528.

Bachanek G., Sakramentalna struktura Słowa Bożego w teologii kard. J. Ratzingera, „Verbum Vitae” (2005) nr 7, s. 215–229.

Balthasar H.U. von, Catholica. Wierzę w Kościół powszechny, tłum. W. Szymona, Poznań 1998.

Balthasar H.U. von, Duch chrześcijański, tłum. Z. Włodkowa, Poznań 2013.

Balthasar H.U. von, Medytacja chrześcijańska, tłum. W. Szymona, Poznań 2014.

Balthasar H.U. von, W pełni wiary, wybór tekstów W. Löser, tłum. J. Fenrychowa, Kraków 1991.

Barr J., Biblical Faith and Natural Theology, Oxford 1993.

Barr J., Holy Scripture: Canon, Authority, Criticism, Oxford 1983.

Barr J., The Bible in the Modern World, London 1980.

Barron R., Biblical Interpretation and Theology: Irenaeus, Modernity, and Vatican II, „Letter & Spirit” (2009) nr 5, s. 189–207.

Barth M., Conversation with the Bible, New York 1964.

Bartnik C.S., Dogmatyka katolicka, t. 1: Traktaty I–VI, Lublin 2012.

Bartnik C.S., Dogmatyka katolicka, t. 2: Traktaty VII–XIII, Lublin 2012.

Bartnik C.S., Matka Boża, Lublin 2012.

Bauckham R., Jesus and the Eyewitnesses: The Gospels as Eyewitness Testimony, Grand Rapids 2006.

Bauckham R., Jesus and the God of Israel: God Crucified and Other Studies on the New Testament’s Christology of Divine Identity, Grand Rapids 2008.

Bauckham R., Jesus the Revelation of God, w: Divine Revelation, ed. P. Avis, Eugene 1997, s. 174–200.

Bauckham R., The Testimony of the Beloved Disciple: Narrative, History, and Theology in the Gospel of John, Grand Rapids 2007.

Baum G., Vatican II’s Constitution on Revelation: History and Interpretation, „Theological Studies” (1967) nr 1, s. 51–75.

Berkouwer G.C., Holy Scripture, transl. J.B. Rogers, Grand Rapids 1975.

Bernard z Clairvaux, Homilia super missus est.

Berr J., The Trinitarian Being of the Church, „St Vladimir’s Theological Quarterly” (2004) nr 1, s. 67–88.

Bieda I., Chrystologia Ojców, w: Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, red. J.M. Szymusiak, M. Starowieyski, Poznań 1971, s. 424–456.

Blaauw M., The Nature of Divine Revelation, „The Heythrop Journal” (2009) nr 1, s. 2–12.

Blanco Sarto P., Myśl teologiczna Josepha Ratzingera, „Teologia w Polsce” (2013) nr 2, s. 23–43.

Bloesch D.G., Holy Scripture: Revelation, Inspiration & Interpretation, Carlisle 1994.

Bockmuehl M., Seeing the Word: Refocusing New Testament Study, Grand Rapids 2006.

Boeve L., Revelation, Scripture and Tradition: Lessons from Vatican II’s Constitution Dei verbum for Contemporary Theology, „International Journal of Systematic Theology” (2011) nr 4, s. 416–433.

Bogacz R., Second Vatican Council Fathers and Their Concern about Catholic Biblical Studies, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (2013) nr 3, s. 217–231.

Bokwa I., Niezbywalny i ciągle aktualny wkład Karla Rahnera SJ (1904–1984) do współczesnej antropologii teologicznej, „Studia Teologii Dogmatycznej” (2015) t. 1, s. 48–57.

Bokwa I., Wprowadzenie do teologii Karla Rahnera, Tarnów 1996.

Borto P., Kudasiewicz J., Aktualność teologiczno-pastoralna Konstytucji o Objawieniu Bożym, „Kieleckie Studia Teologiczne” (2006) nr 5, s. 371–402.

Bossu N., Advani S., Resolving the Dualism between Exegesis and Theology: Joseph Ratzinger and the Rediscovery of Tradition. A case study of the Purification of the Temple (Jn 2:13-25), „Alpha Omega” (2020) nr 1, s. 47–79.

Bouyer L., Misterium Paschalne, tłum. A. Zuberbier, Kraków 1973.

Bouyer L., Syn Przedwieczny, tłum. W. Dzieża, P. Rak, Kraków 2000.

Bouyer L., Wprowadzenie do życia duchowego. Zarys teologii ascetycznej i mistycznej, tłum. L. Rutowska, Warszawa 2014.

Braaten C.E., Mother Church: Ecclesiology and Ecumenism, Minneapolis 1998.

Braithwaite D., Vatican II on Tradition, „Heythrop Journal” 53 (2012), s. 915–928.

Brotherton J., Revisiting the Sola Scripture Debate: Yves Congar and Joseph Ratzinger on Tradition, „Pro Ecclesia” (2015) nr 1, s. 85–114.

Brotherton J.R., Development(s) in the Theology of Revelation: From Francisco Marin-Sola to Joseph Ratzinger, „New Blackfriars” (2016) t. 97, s. 661–676.

Brown R.E., The Critical Meaning of the Bible, New York 1981.

Cameron S.N.M. de, Incarnation and Inscripturation: The Christological Analogy in the Light of Recent Discussion, „Scottish Bulletin of Evangelical Theology” (1985) nr 3, s. 35–46.

Cantalamessa R., „Litera zabija, Duch ożywia”. Lektura duchowa Biblii, w: Słowo Boże w życiu i misji Kościoła, red. S. Szymik, Lublin 2009, s. 273–285.

Cantalamessa R., Pieśń Ducha Świętego. Rozważania na temat Veni Creator, tłum. M. Przeczewski, Warszawa 2003.

Carr D.M., An Introduction to the Old Testament: Sacred Texts and Imperial Context of the Hebrew Bible, Malden 2010.

Castelo D., Wall R.W., The Marks of Scripture: Rethinking the Nature of the Bible, Grand Rapids 2019.

Childs B.S., Biblical Theology in Crisis, Philadelphia 1970.

Childs B.S., Biblical Theology of the Old and New Testament: Theological Reflection on the Christian Bible, Minneapolis 1993.

Childs B.S., The Struggle to Understand Isaiah as Christian Scripture, Grand Rapids 2004.

Chodkowski F.K., „Ty jesteś Chrystus Syn Boga żywego”. Zarys chrystologii Josepha Ratzingera, Poznań 2007.

Collins J.J., Introduction to the Hebrew Bible and Deutero-Canonical Books, Minneapolis 2018.

Congar Y., Chrystus i zbawienie świata, tłum. A. Turowiczowa, Kraków 1968.

Congar Y., Prawdziwa i fałszywa reforma w Kościele, tłum. A. Ziernicki, Kraków 2001.

Craig W.L., God, Time and Eternity, „Religious Studies” (1978) nr 4, s. 497–503.

Crehan J.H., Analogy between Verbum Dei Incarnatum and Verbum Dei Scriptum in the Fathers, „The Journal of Theological Studies” (1955) nr 1, s. 87–90.

Crouzel H., Origen: The Life and Thought of the First Great Theologian, transl. A.S. Worall, San Francisco 1989.

Czaja A., Naczelna zasada i przewodnie idee teologii Josepha Ratzingera, „Forum Teologiczne” (2007) t. 8, s. 5–18.

Czaja A., Traktat o Kościele, w: Dogmatyka, t. 2, Warszawa 2006, s. 289–551.

Dąbek T.M., Postulat jedności interpretacji Biblii i doświadczenia Kościoła w posynodalnej adhortacji Benedykta XVI „Verbum Domini”, w: Hermeneutyka Pisma Świętego w Kościele. Wokół adhortacji „Verbum Domini” Benedykta XVI o Słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, red. R. Pindel, S. Jędrzejewski, Kraków 2012, s. 9–25.

Daly G., Revelation in the Theology of the Roman Catholic Church, w: Divine Revelation, ed. P. Avis, Eugene 1997, s. 23–44.

Dańczak A., Wymiar świętości i grzechu w Kościele proszącym o przebaczenie, „Studia Gdańskie” (2005/2006) t. 18/19, s. 93–107.

Dulles A., Criteria of Catholic Theology, „Communio” English Edition (1995) nr 2, s. 303–315.

Dulles A., The Church as ‘One Holy, Catholic, and Apostolic’, „Evangelical Review of Theology” (1999) nr 1, s. 11–23.

Dunn J.D.G., Biblical Concepts of Revelation, w: Divine Revelation, ed. P. Avis, Eugene 1997, s. 1–22.

Dunn J.D.G., Christology in the Making: A New Testament Inquiry into the Origins of the Doctrine of the Incarnation, London 1989.

Dziewulski G., Święty Kościół grzesznych chrześcijan, „Roczniki Teologiczne” (2016) nr 9, s. 43–63.

Eco U., Jak napisać pracę dyplomową. Poradnik dla humanistów, tłum. G. Jurkowlaniec, Warszawa 2007.

Ellsberg R., The Church is Holy, w: The Many Marks of the Church, eds. W. Madges, M.J. Daley, New London 2006, s. 39–42.

Enns P., Fuller Meaning, Single Goal: A Christotelic Approach to the New Testament Use of the Old in Its First-Century Interpretive Environment, w: Three Views on the New Testament Use of the Old Testament, eds. K. Berding, J. Lunde, Grand Rapids 2008, s. 167–217.

Enns P., Inspiration and Incarnation: Evangelicals and the Problem of the Old Testament, Grand Rapids 2015.

Enns P., Preliminary Observations on an Incarnational Model of Scripture: Its Viability and Usefulness, „Calvin Theological Journal” (2007) nr 2, s. 219–236.

Enns P., The ‘Movable Well’ in 1 Corinthians 10:4: An Extra-biblical Tradition in an Apostolic Text, „Bulletin for Biblical Research” (1996) nr 6, s. 23–38.

Evdokimov P., Prawosławie, tłum. J. Klinger, Warszawa 1964.

Farkasfalvy D., A Theology of the Christian Bible: Revelation – Inspiration – Canon, Washington 2018.

Farkasfalvy D., How to Renew the Theology of Biblical Inspiration, „Nova et Vetera” English Edition (2006) nr 2, s. 231–254.

Farkasfalvy D., Inspiration & Interpretation: A Theological Introduction to Sacred Scripture, Washington 2010.

Farkasfalvy D., Jesus of Nazareth and the Renewal of New Testament Theology, „Communio” English Edition (2007) nr 3, s. 438–453.

Farkasfalvy D., W poszukiwaniu nowej, „postkrytycznej” metody egzegezy biblijnej, w: Nowa ewangelizacja, red. L. Balter, Poznań 1993, s. 272–290.

Feingold L., Faith Comes from What is Heard: An Introduction to Fundamental Theology, Steubenville 2016.

Ferdek B., Błąd teologiczny a ekumenizm, w: Status błędu w filozofii i teologii, red. B. Ferdek, L. Miodoński, Wrocław 2014, s. 155–168.

Ferdek B., Objawienie w doktrynie kard. Josepha Ratzingera/Benedykta XVI, „Studia Theologiae Fundamentalis” (2010) t. 1, s. 169–181.

Ferdek B., Via philosophica, w: Via Benedicta. Warsztat naukowy Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, red. B. Ferdek, W. Trojnar, Wrocław 2020, s. 195–208.

Ferdek B., Wzajemna relacja między lex orandi a lex credendi, „Studia Salvatoriana Polonica” (2012) nr 6, s. 45–60.

Fiedrowicz M., Teologia ojców Kościoła, Kraków 2009.

Fishbane M., Biblical Interpretation in Ancient Israel, Oxford 1988.

Fisichella R., Dei Verbum Audiens et Proclamans: On Scripture and Tradition as Source of the Word of God, „Communio” English Edition (2001) nr 1, s. 85–98.

FitzGerald B., Inspiration and Authority in the Middle Ages: Prophets and their Critics from Scholasticism to Humanism, Oxford 2017.

Fitzmyer J.A., Pismo duszą teologii, tłum. A. Baron, M. Dobrzyniak, R. Robak, Kraków 1997.

Fitzmyer J.A., The Biblical Commission and Christology, „Theological Studies” (1985) nr 3, s. 407–479.

Forte B., Kościół ikoną Trójcy Świętej. Zarys eklezjologii, tłum. A. Nowicki, Wrocław 1991.

Froniewski J., Teologia anamnezy eucharystycznej jako pamiątki uobecniającej ofiarę Chrystusa i jej implikacje ekumeniczne, Wrocław 2011.

Gaál de E., The Theologian Joseph Ratzinger at Vatican II: His Theological Vision and Role, „Lateranum” (2012) nr 3, s. 515–548.

Gadamer H.-G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, tłum. B. Baran, Warszawa 2004.

Gadenz P.T., Magisterial Teaching on the Inspiration and Truth of Scripture: Precedents and Prospects, „Letter & Spirit” (2010) nr 6, s. 67–91.

Geiselmann J.R., Die Heilige Schrift und die Tradition. Zu den neueren Kontroversen über das Verhältnis der Heiligen Schrift zu den nichtgeschriebenen Traditionen, Freiburg 1962.

Giambrone A., The Quest for the Vera et Sincera de Jesu: Dei Verbum § 19 and the Historicity of the Gospels, „Nova et Vetera” English Edition (2015) nr 1, s. 87–123.

Giambrone A., W poszukiwaniu Vera et Sincera de Jesu. Dei Verbum § 19 i historyczność Ewangelii, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” (2021) nr 1, s. 29–70.

Gitt W., Time and Eternity, Neptune 2001.

Goldingay J., Models for Interpretation of Scripture, Toronto 2004.

Góźdź K., Czas a wieczność według Josepha Ratzingera/Benedykta XVI, „Studia Nauk Teologicznych” (2017) t. 12, s. 155–171.

Góźdź K., Istota Kościoła według Josepha Ratzingera, „Teologia w Polsce” (2017) nr 1, s. 5–15.

Góźdź K., Kościół świętych – Kościół grzeszników według Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, „Teologia w Polsce” (2014) nr 2, s. 31–41.

Grabowski M., Pomazaniec. Przyczynek do chrystologii filozoficznej, Poznań 2010.

Gregersen N.H., The Extended Body of Christ: Three Dimensions of Deep Incarnation, w: Incarnation: On the Scope and Depth of Christology, ed. N.H. Gregersen, Minneapolis 2015, s. 225–251.

Greshake G., Trójjedyny Bóg. Teologia trynitarna, tłum. J. Tyrawa, Wrocław 2009.

Grzegorz Wielki, Homiliae in Ezechielem.

Guitton J., Absurd i tajemnica. O czym rozmawiałem z prezydentem Mitterandem, tłum. J. Łukaszewicz, Wrocław 1998.

Gunton C., A Brief Theology of Revelation, London 2005.

Hahn S., Covenant and Communion: The Biblical Theology of Pope Benedict XVI, Grand Rapids 2009.

Hahn S., For the Sake of Our Salvation: The Truth and Humility of God’s Word, „Letter & Spirit” (2010) nr 6, s. 21–45.

Hahn S., Letter and Spirit: From Written Text to Living Word in the Liturgy, New York 2005.

Hahn S., Przymierze i komunia. Teologia biblijna papieża Benedykta XVI, tłum. D. Krupińska, Kraków 2021.

Hahn S., Worship in the Word: Toward a Liturgical Hermeneutic, „Letter & Spirit” (2005) nr 1, s. 101–136.

Hałas S., “He may exalt you at the expected time” (1 Pet 5:6): The Conception of Time in the First Letter of Peter, „Verbum Vitae” (2020) nr 1, s. 219–228.

Haught J.F., Revelation of God in History, Wilmington 1988.

Hays R.B., Echoes of Scripture in the Letters of Paul, New Haven 1989.

Hays R.B., The Conversion of the Imagination: Paul as Interpreter of Israel’s Scripture, Grand Rapids 2005.

Healy M.E., Behind, in Front of … or through the Text? The Christological Analogy and the Lost World of Biblical Truth, w: ‘Behind’ the Text: History and Biblical Interpretation, eds. C. Bartholomew, C.S. Evans, M. Healy, M. Rae, Grand Rapids 2003, s. 181–195.

Hengel M., Die Johanneische Frage. Ein Lösungsversuch mit einem Beitrag zur Apokalypse von Jörg Frey, Tübingen 1993.

Hofmann P., Josepha Ratzingera Przyczynki do teologii fundamentalnej, w: J. Ratzinger, Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach, tłum. J. Merecki, Lublin 2018 (Opera omnia, t. 9, cz. 1), s. 23–28.

Hoping H., Studia o chrystologii Josepha Ratzingera, w: J. Ratzinger, Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii, tłum. M. Górecka, W. Szymona, Lublin 2015 (Opera omnia, t. 6, cz. 1), s. 21–24.

Houlden L., The Gospels as Revelation, w: Divine Revelation, ed. P. Avis, Eugene 1997, s. 140–155.

Humphrey E.M., Scripture and Tradition: What the Bible Really Says, Grand Rapids 2013.

Ireneusz z Lyonu, Adversus haereses.

Jagielski M., Między reformą a reformacją. Yves Congar czyta Marcina Lutra, w: Czytanie reformacji. Historia – teologia – dialog, red. M. Jagielski, Wrocław 2021, s. 31–53.

Jakubiec C., Prorok i hagiograf, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1979) nr 2–3, s. 66–73.

Jan Chryzostom, In Gen., Hom. 17.

Jankowski A., Biblijne pojęcie świętości człowieka, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1984) nr 2, s. 109–118.

Jankowski A., Idea wyzwolenia w listach św. Pawła, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1987) nr 2, s. 110–119.

Jeanrond W.G., Hermeneutyka teologiczna. Rozwój i znaczenie, tłum. M. Borowska, Kraków 1999.

Jelonek T., Biblia w nauczaniu Kościoła, Kraków 2011.

Jelonek T., Prawda Pisma Świętego, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (2006) nr 3, s. 165–178.

Kasper W., Bóg Jezusa Chrystusa, tłum. J. Tyrawa, Wrocław 1996.

Kasper W., Kościół katolicki. Istota, rzeczywistość, posłannictwo, tłum. G. Rawski, Kraków 2014.

Kasprzak D., Teologia natchnienia biblijnego w okresie patrystycznym, w: Gwiazda z Jakuba – demony – niewiasta Apokalipsy, red. T. Jelonek, Kraków 2007, s. 93–129.

Kaucha K., Zwrot ratzingerowski, w: Teologia fundamentalna w twórczości Josepha Ratzingera, red. K. Kaucha, J. Mastej, Lublin 2017, s. 5–16.

Kehl M., I widział Bóg, że to jest dobre. Teologia stworzenia, współpr. H.-D. Mutschler, M. Sievernich, tłum. W. Szymona, Poznań 2008.

Kenny A., A New History of Western Philosophy, Oxford 2010.

Kereszty R., The Eucharist and Mission in the Theology of Hans Urs von Balthasar, w: Love Alone is Credible: Hans Urs von Balthasar as Interpreter of the Catholic Tradition, t. 1, ed. D.L. Schindler, Grand Rapids 2008, s. 3–15.

Kodell J., Klucz do Pisma Świętego. Katolicki podręcznik do studiowania Pisma Świętego, tłum. M. Pietras, Kraków 2003.

Kowalczyk M., Czas w aspekcie stworzenia, „Communio” wyd. pol. (2001) nr 6, s. 38–50.

Kowalska F., Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej, Kraków [b.r.w.].

Kracik J., Święty Kościół grzesznych ludzi, Kraków 1998.

Krawczyk R., Biblijna koncepcja świętości, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (2014) nr 4, s. 345–362.

Krąpiec M.A., Analogia, http://www.ptta.pl/pef/pdf/a/analogia.pdf [dostęp: 25.02.2021].

Kręcidło J., Hermeneutyka i egzegeza biblijna w dobie ponowoczesności, „Scriptura Sacra” (2012) R. 16, s. 47–60.

Królikowski J., Przepowiadanie apostolskie w tajemnicy Objawienia Bożego, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie” (2018) t. 25, s. 27–35.

Królikowski J., Słowo Boże i Eucharystia w konstytucji Dei Verbum, „Teologia w Polsce” (2015) nr 1, s. 71–81.

Królikowski J., Wierzę w Kościół święty, w: Kościół lokalny w Kościele Chrystusa, red. R. Kantor, Kraków 2015, s. 126–140.

Kubacki Z., Wprowadzenie do teologii religii, Warszawa 2018.

Kugel J.L., The God of Old: Inside the Lost World of the Bible, New York 2003.

Kurz W., Dei Verbum: Sacred Scripture since Vatican II, w: After Forty Years: Vatican Council II’s Diverse Legacy, ed. K.D. Whitehead, South Bend 2007, s. 175–200.

Łabuda P., Joseph Ratzinger – Benedykt XVI i Łukaszowy przekaz o narodzeniu Jezusa. Historia i teologia, w: Jezus z Nazaretu. Poszukiwania chrystologiczne drogą wyznaczoną przez Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, red. J. Królikowski, P. Łabuda, A. Michalik, Tarnów 2016, s. 31–42.

Lamb M.L., Eternity Creates and Redeems Time: A Key to Augustine’s Confessions within a Theology of History, w: Divine Creation in Ancient, Medieval, and Early Modern Thought: Essays Presented to the Rev’d Dr Robert D. Crouse, eds. M. Treschow, W. Otten, W. Hannam, Leiden–Boston 2007, s. 117–140.

Lancton T., A Fifth Mark of the Church?, „Roczniki Teologiczne” (2021) z. 2, s. 5–21.

Laurentin R., The Truth of Christmas Beyond the Myths: The Gospel of the Infancy of Christ, Petersham 1986.

Leks P., „Słowo Twoje jest prawdą…”. Charyzmat natchnienia biblijnego, Katowice 1997.

Levering M., Engaging the Doctrine of Revelation: The Mediation of the Gospel through Church and Scripture, Grand Rapids 2014.

Levering M., Participatory Biblical Exegesis: A Theology of Biblical Interpretation, Notre Dame 2008.

Levering M., The Inspiration of Scripture: A Status Questionis, „Letter & Spirit” (2010) nr 6, s. 281–314.

Levering M., Webster’s Theological Exegesis of Christian Scripture, w: A Companion to the Theology of John Webster, eds. M. Allen, R.D. Nelson, Grand Rapids 2021, s. 102–116.

Linke W., Logos Wcielony i słowo przepowiadane. Teologia Słowa Bożego i praktyka przepowiadania Słowa Bożego w Verbum Domini, Lumen fidei i Evangelii gaudium, „Warszawskie Studia Teologiczne” (2015) nr 1, s. 104–123.

Linke W., Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Od „Dei Verbum” do „Evangelii gaudium”, w: Natchnienie Pisma Świętego. W świetle świadectwa tekstów o nich samych, red. M. Wróbel, S. Szymik, K. Napora, Lublin 2017, s. 21–44.

Lipniak J.M., Pierwsza wśród usprawiedliwionych. Reinterpretacja dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny w świetle „Wspólnej deklaracji w sprawie nauki o usprawiedliwieniu”, Wrocław 2012.

Liszka P., Biblijna teologia czasu, Wrocław 1990.

Liszka P., Duch Święty twórcą Kościoła. Ujęcie personalistyczne integralne, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” (2011) nr 2, s. 174–183.

Liszka P., Wpływ nauki o czasie na refleksję teologiczną. (Wpływ koncepcji czasu na refleksję teologiczną), Warszawa 1992.

Lohfink N., Jak rozumieć Pismo Święte, tłum. A. Morawska, w: Biblia dzisiaj, red. J. Kudasiewicz, Kraków 1969, s. 29–59.

Louth A., Discerning the Mystery: An Essay on the Nature of Theology, Oxford 1983.

Lubac H. de, Ateizm i sens człowieka, tłum. O. Scherer, Paryż 1969.

Lubac H. de, Katolicyzm. Społeczne aspekty dogmatu, tłum. M. Stokowska, Kraków 1988.

Lubac H. de, Medytacje o Kościele, tłum. I. Białkowska-Cichoń, Kraków 1997.

Lubac H. de, Paradoksy i Nowe Paradoksy, tłum. M. Rostworowska-Książek, Kraków 1995.

Lubac H. de, Pismo Święte w Tradycji Kościoła, tłum. K. Łukowicz, Kraków 2008.

Lubac H. de, Słowo Boga w historii człowieka. Objawienie Boże, tłum. B. Czarnomska, Kraków 1997.

Maksym Wyznawca, Ambiguorum Liber.

Maksym Wyznawca, Księga Oświeconych, w: tegoż, Antologia życia wewnętrznego. Dialog o życiu wewnętrznym. Księga Miłości. Księga Oświeconych. Wykład Modlitwy Pańskiej. List o miłości, tłum. A. Warkotsch, Poznań [b.r.w.], s. 320–360.

Mały teolog 2. Poradnik dla piszących prace naukowe, red. J. Szymik i in., Katowice 2007.

Mansini G., Fundamental Theology, Washington 2018.

Marek Z., Walulik A., Pedagogika Dobrej Nowiny. Perspektywa katolicka, Kraków 2020.

Marion J.-L., Fenomenologiczna otwartość Objawienia, tłum. E. Litak, https://teologiapolityczna.pl/caly-wyklad-prof-jean-luc-marion-fenomenologicznaotwartosc-objawienia [dostęp: 15.12.2021].

Martin F., Revelation and Understanding Scripture: Reflections on the Teaching of Joseph Ratzinger, Pope Benedict XVI, „Nova et Vetera” English Edition (2015) nr 1, s. 253–272.

Martin F., Sacred Scripture: The Disclosure of the Word, Naples 2006.

McCarthy D.J., Personality, Society and Inspiration, „Theological Studies” (1963) nr 24, s. 253–276.

McCaughey M., The Church as Hermeneutical Community and Embodied Faith in Joseph Ratzinger and Lewis S. Mudge, Bern 2015.

McCaughey M., Through the Lens of the Pure in Heart: Ratzinger’s Theological Approach and the Interpretation of Revelation, „Annales Theologici” (2018) nr 1, s. 113–140.

McKenzie J., The Social Character of Inspiration, „Catholic Biblical Quarterly” (1962) nr 24, s. 115–124.

McKnight S., King Jesus Gospel: The Original Good News Revisited, Grand Rapids 2016.

McPartlan P., Sacrament of Salvation: An Introduction to Eucharistic Ecclesiology, Edinburgh 1995.

Medwid W., Przekroczyć próg jednoczesnej sprawiedliwości i grzeszności wierzącego, „Polonia Sacra” (2015) nr 4, s. 107–131.

Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tłum. J. Prokopiuk, Kraków 2007.

Michalik A., Bibliografia publikacji o Josephie Ratzingerze – Benedykcie XVI i jego myśli, w: Jezus z Nazaretu. Poszukiwania chrystologiczne drogą wyznaczoną przez Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, red. J. Królikowski, P. Łabuda, A. Michalik, Tarnów 2016, s. 213–244.

Mickiewicz F., Zbawczy wymiar czasu w literaturze biblijnej, „Communio” wyd. pol. (2001) nr 6, s. 51–69.

Milbank J., Beyond Secular Order: The Representation of Being and the Representation of the People, Oxford 2013.

Milbank J., The grandeur of reason and the perversity of rationalism: Radical Orthodoxy’s first decade, w: The Radical Orthodoxy Reader, eds. J. Milbank, S. Oliver, New York 2009, s. 367–404.

Milbank J., The Suspended Middle: Henri de Lubac and the Renewed Split in Modern Catholic Theology, Grand Rapids–Cambridge 2014.

Moberly R.W.L., The Bible, Theology, and Faith: A Study of Abraham and Jesus, Cambridge 2000.

Montag J., The False Legacy of Suarez, w: Radical Orthodoxy: A New Theology, eds. J. Milbank, C. Pickstock, G. Ward, London–New York 2002, s. 38–63.

Moss R., Beyond ‘Two Source Theory’ and ‘Sola Scriptura’: Ecumenical Perspectives on Scripture and Tradition, „Acta Theologica” (2015) nr 2, s. 66–81.

Motak D., Nowoczesność i fundamentalizm. Ruchy antymodernistyczne w chrześcijaństwie, Kraków 2002.

Müller G.L., Chrystologia – nauka o Jezusie Chrystusie, tłum. W. Szymona, Kraków 1998.

Müller G.L., Dogmatyka katolicka, tłum. W. Szymona, Kraków 2015.

Müller G.L., Prośba Kościoła o przebaczenie w świętym roku pojednania, tłum. L. Balter, „Communio” wyd. pol. (2002) nr 3, s. 35–54.

Müller G.L., Przedmowa, w: Papieska Komisja Biblijna, Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Słowo, które od Boga pochodzi i mówi o Bogu, aby zbawić świat, tłum. H. Witczyk, Kielce 2014, s. 5–7.

Müller G.L., Tradycja jako zasada katolickiej teologii, „Teologia w Polsce” (2018) nr 2, s. 5–17.

Muszyński H., Charyzmat natchnienia biblijnego, w: Wstęp ogólny do Pisma Świętego, red. J. Szlaga, Poznań 2008, s. 17–68.

Nadbrzeżny A., Maryja wzorem współpracy z Trójcą Świętą, „Salvatoris Mater” (2017) nr 1–4, s. 35–49.

Nadolski B., Christus heri, hodie et in saecula saeculorum. Uobecniająca pamięć misterium paschalnego, „Ethos” (2012) nr 3, s. 21–35.

Nagy S., Kościół: tajemnica i historia, „Colloquim Salutis” (1991/1992) t. 23/24, s. 153–167.

Napiórkowski A., Ecclesia semper purificanda et reformanda, „Communio” wyd. pol. (2013) nr 4, s. 102–118.

Natchnienie Pisma Świętego. W świetle świadectwa tekstów o nich samych, red. M. Wróbel, S. Szymik, K. Napora, Lublin 2017.

Need S.W., Language, Metaphor, and Chalcedon: A Case of Theological Double Vision, „Harvard Theological Review” (1995) nr 2, s. 237–255.

Neusner J., The Incarnation of God: The Character of Divinity in Formative Judaism, Philadelphia 2001.

Newman J.H., An Essay on the Development of Christian Doctrine, London 1920.

Nichols A., Epiphany: A Theological Introduction to Catholicism, [b.m.w.] 2016.

Niemczyk J.B., Autorytet Pisma Świętego według doktora Marcina Lutra, w: Misterium Verbi, red. H. Muszyński, A. Skowronek, Warszawa 1985, s. 16–28.

Oakes E.T., Infinity Dwindled to Infancy: A Catholic and Evangelical Christology, Grand Rapids 2011.

Oczachowski A., Objawienie. Natchnienie. Biblia, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie” (2010) nr 15, s. 237–245.

Od wydawcy, w: J. Ratzinger, Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach, tłum. J. Merecki, Lublin 2018 (Opera omnia, t. 9, cz. 2), s. 959–979.

Oliynyk A., Liturgiczno-sakralne źródła inspiracji dla homilii prawosławnej, „Roczniki Teologiczne” (2017) z. 12, s. 117–127.

Origen, Spirit and Fire: A Thematic Anthology of His Writings, ed. H.U. von Balthasar, transl. R.J. Daly, Washington 2001.

Orygenes, O zasadach, tłum. i oprac. S. Kalinkowski, Kraków 1996.

Pidel A., Christi Opera Proficiunt: Ratzinger’s Neo-Bonaventurian Model of Social Inspiration, „Nova et Vetera” English Edition (2015) nr 3, s. 693–711.

Pié-Ninot S., Wierzyć w Kościół. „Wierzę w święty Kościół powszechny”, tłum. K. Stopa, Kielce 2004.

Pietkiewicz R., Gdy otwierasz Biblię. Podręcznik, red. H. Lempa, Wrocław 2000.

Pietkiewicz R., Między „literą” a „Duchem”, czyli o poszukiwaniu równowagi w interpretacji Pisma Świętego, „Scriptura Sacra” (2011) nr 15, s. 227–239.

Pikor W., W jaki sposób Biblia jest „księgą świętą”?, „Roczniki Teologiczne” (2007) z. 1, s. 83–103.

Pindel R., Hermeneutyka biblijna: od literatury duchowej przez ducha literatury... do życia według Ducha, w: Hermeneutyka Pisma Świętego w Kościele. Wokół adhortacji „Verbum Domini” Benedykta XVI o Słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, red. R. Pindel, S. Jędrzejewski, Kraków 2012, s. 107–122.

Pindel R., O model rozwoju idei Ciała Chrystusa u świętego Pawła, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1994) nr 3, s. 188–196.

Pinnock C., The Scripture Principle, San Francisco 1984.

Pitre B., Jesus and the Jewish Roots of the Eucharist: Unlocking the Secrets of the Last Supper, New York 2011.

Pitre B., The Mystery of God’s Word: Inspiration, Inerrancy, and the Interpretation of Scripture, „Letter & Spirit” (2010) nr 6, s. 47–66.

Pokrywiński R., Pojęcie Objawienia Bożego według Josepha Ratzingera, w: Teologia fundamentalna w twórczości Josepha Ratzingera, red. K. Kaucha, J. Mastej, Lublin 2017, s. 81–102.

Pol W.H. van de, Das Reformatorische Christentum in Phänomenologischer Betrachtung, Einsiedeln–Zürich–Köln 1956.

Potterie I. de la, Maryja w tajemnicy Przymierza, tłum. A. Tronina, Częstochowa 2000.

Poulpiquet de A., Tylko Kościół. Apologetyka, tłum. J. Zoppa, Sandomierz 2015.

Prior J.G., The Historical Critical Method in Catholic Exegesis, Roma 2001.

Prothro J.B., The Christological Analogy and Theological Interpretation: Its Limits and Use, „Journal of Theological Interpretation” (2020) nr 1, s. 102–119.

Prusak B.P., Theological Considerations – Hermeneutical, Ecclesiological, Eschatological Regarding Memory and Reconciliation: The Church and the Faults of the Past, „Horizons” (2005) nr 1, s. 136–151.

Przyślak P., Via biblica, w: Via Benedicta. Warsztat naukowy Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, red. B. Ferdek, W. Trojnar, Wrocław 2020, s. 13–32.

Rahner K., Nowe ujęcie natchnienia biblijnego, tłum. A. Morawska, w: Biblia dzisiaj, red. J. Kudasiewicz, Kraków 1969, s. 189–197.

Rahner K., Über die Schriftinspiration, Freiburg im Breisgau 1958.

Ramage M.J., Christian Discernment of Divine Revelation: Benedict XVI and the International Theological Commission on the Dark Passages of the Old Testament, „Scripta Theologica” (2015) nr 1, s. 71–83.

Riches A., After Chalcedon: The Oneness of Christ and the Dyothelite Mediation of his Theandric Unity, „Modern Theology” (2008) nr 2, s. 199–224.

Riches A., Deconstructing the Linearity of Grace: The Risk and Reflexive Paradox of Mary’s Immaculate Fiat, „International Journal of Systematic Theology” (2008) nr 2, s. 179–194.

Riches A., Ecce homo: On the Divine Unity of Christ, Grand Rapids 2016.

Ricoeur P., Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, tłum. E. Bieńkowska i in., Warszawa 2003.

Rostworowski P., Kierownictwo duchowe. Kilka zasad i wskazówek, Tyniec 2012.

Rostworowski P., Miejsce łaski, Kraków 2015.

Roszak P., Odkupiciel i Przyjaciel. U podstaw chrystologii soteriologicznej św. Tomasza z Akwinu w świetle „Super Psalmos”, Poznań–Warszawa 2020.

Roszak P., Revelation and Scripture: Exploring Scriptural Foundation of Sacra Doctrina in Aquinas, „Angelicum” (2016) nr 93, s. 191–218.

Rowland T., Catholic Theology, London–Oxford–New York–New Delhi–Sydney 2017.

Rowland T., Wiara Ratzingera. Teologia Benedykta XVI, tłum. A. Gomola, Kraków 2010.

Ruddy C., “For the Many”: The Vicarius-Representative Heart of Joseph Ratzinger’s Theology, „Theological Studies” (2014) nr 3, s. 564–584.

Rusecki M., Pojęcie Objawienia w Dei Verbum, „Studia Nauk Teologicznych” (2006) t. 1, s. 9–22.

Salij J., Dar Kościoła, Poznań 2007.

Sarisky D., Scripture, w: A Companion to the Theology of John Webster, eds. M. Allen, R.D. Nelson, Grand Rapids 2021, s. 119–130.

Scheffczyk L., Sacred Scripture: God’s Word and the Church’s Word, „Communio” English Edition (2001) nr 1, s. 26–41.

Schmaus M., Wiara Kościoła, t. 1: Objawienie – inicjatywa Boża oczekująca odpowiedzi człowieka: wiary, tłum. J. Zaremba, Gdańsk Oliwa 1989.

Schmemann A., For the Life of the World: Sacraments and Orthodoxy, New York 1988.

Schneiders S.M., Biblical Interpretation – the Soul of Theology, „Australian Biblical Review” (2010) t. 58, s. 72–82.

Schönborn C., Bóg zesłał Syna Swego. Chrystologia, współpr. M. Konrad, H.P. Weber, tłum. L. Balter, Poznań 2002.

Schönborn C., Przebóstwienie, życie i śmierć, tłum. W. Szymona, Poznań 2001.

Seitz C.R., The Character of Christian Scripture: The Significance of a Two-Testament Bible, Grand Rapids 2011.

Seitz C.R., Word without End: The Old Testament as Abiding Theological Witness, Grand Rapids 1998.

Senior D., „Verbum Dei”: Authentic Catholic Interpretation of the Bible, „The Bible Today” (2012) nr 1, s. 15–20.

Sesboüé B., Poza Kościołem nie ma zbawienia. Historia formuły i problemy interpretacyjne, tłum. A. Kuryś, Poznań 2007.

Seweryniak H., Teologia fundamentalna, t. 1, Warszawa 2010.

Seweryniak H., Teologia fundamentalna, t. 2, Warszawa 2010.

Seweryniak H., Teologia Objawienia, w: Objawienie, red. P. Moskal, Lublin 2005, s. 71–83.

Seweryniak H., Teologiczna droga Josepha Ratzingera – papieża i współczesnego Ojca Kościoła, w: Niedźwiedź biskupa Korbiniana. W kręgu myśli teologicznej Benedykta XVI, red. H. Seweryniak, K. Sitkowska, P. Artemiuk, Płock 2011, s. 15–74.

Siemieniewski A., Pentekostalizacja chrześcijaństwa. Przewodnik teologiczno-pastoralny, https://siemieniewski.pl/?q=node/224 [dostęp: 12.04.2022].

Skierkowski M., Kategoria doświadczenia w teologii Objawienia Geralda O’Collinsa, w: Objawienie Boże w interpretacji współczesnych teologów, red. B. Kochaniewicz, Poznań 2010, s. 63–75.

Skierkowski M., Objawienie – wiarygodność – przekaz (Koncepcja teologii fundamentalnej Geralda O’Collinsa), „Studia Theologica Varsaviensia” (1999) nr 2, s. 127–160.

Skierkowski M., Uczłowieczony Bóg. Chrystologia fundamentalna, Płock 2013.

Slawik J., O hermeneutycznych założeniach badań biblijnych, „Rocznik Teologiczny” (2021) nr 2, s. 371–387.

Słomka J., Ireneusz i przebóstwienie człowieka, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” (2009) z. 1, s. 97–104.

Smith W.C., What is Scripture? A Comparative Approach, Minneapolis 1993.

Sokolowski R., Eucharistic Presence: A Study in the Theology of Disclosure, Washington 1994.

Sokolowski R., God’s Word and Human Speech, „Nova et Vetera” English Edition (2013) nr 1, s. 187–210.

Sokolowski R., Obecność eucharystyczna. Studium z teologii fenomenologicznej, tłum. J. Życiński, Tarnów 2005.

Sommer B.D., The Bodies of God and the World of Ancient Israel, New York 2009.

Sosnowski A., Świętość i święci w nauczaniu Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, Żmigród 2021.

Sparks K.L., Sacred Word, Broken Word: Biblical Authority and the Dark Side of Scripture, Grand Rapids 2012.

Stasiak S., Czy Kościół może obawiać się odkrycia nieznanych dotąd pism natchnionych?, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” (2013) nr 2, s. 59–70.

Strzelczyk G., Chrystologiczne miejsce metafizyki, w: Metafizyka i teologia. Debata u podstaw, red. R.J. Woźniak, Kraków 2008, s. 251–269.

Strzelczyk G., Kościół. Niełatwa miłość, Kraków 2019.

Stubenrauch B., Pneumatologia – traktat o Duchu Świętym, tłum. P. Lisak, Kraków 1999.

Sullivan F.A., The Church We Believe In: One, Holy, Catholic and Apostolic, New York 1988.

Swinburne R., Revelation: From Metaphor to Analogy, Oxford 1992.

Szczur P., Dzieło stworzenia w Homiliach na Księgę Rodzaju św. Jana Chryzostoma, „Biblica et Patristica Thoruniensia” (2011) nr 4, s. 321–339.

Szlaga B., Tomasza z Akwinu koncepcja natchnienia Pisma Świętego, „Studia Pelplińskie” (2002) t. 33, s. 109–119.

Szlaga J., Hermeneutyka biblijna, w: Wstęp ogólny do Pisma Świętego, red. J. Szlaga, Poznań 2008, s. 184–220.

Szymik J., Teologia według J. Ratzingera/Benedykta XVI. Rozumienie, natura, sens, „Studia Nauk Teologicznych” (2017) nr 12, s. 35–47.

Szymik J., Theologia Benedicta, t. 1, Katowice 2010.

Szymik J., Theologia Benedicta, t. 2, Katowice 2012.

Szymik J., Theologia Benedicta, t. 3, Katowice 2015.

Szymik J., W światłach Wcielenia. Chrystologia kultury, Katowice–Ząbki 2004.

Szymik S., Benedykta XVI hermeneutyka wiary, „The Biblical Annals” (2012) nr 2, s. 217–228.

Szymik S., Lektura fundamentalistyczna Biblii i zagrożenia z niej płynące w świetle dokumentu Papieskiej Komisji Biblijnej, w: Interpretacja Biblii w Kościele. Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej z komentarzem biblistów polskich, tłum. i red. R. Rubinkiewicz, Warszawa 1999, s. 169–177.

Szymik S., Słowo i Duch Chrystusa. Charyzmat natchnienia biblijnego odczytany w kluczu chrystologicznym, w: Scripturae sacrae propagator. Księga wydana z okazji 80. rocznicy urodzin ks. profesora Janusza M. Czerskiego, red. K. Ziaja, Opole 2015, s. 215–230.

Szymik S., Wprowadzenie, w: Natchnienie Pisma Świętego. W świetle świadectwa tekstów o nich samych, red. M. Wróbel, S. Szymik, K. Napora, Lublin 2017, s. 5–10.

Świerzawski W., Hermeneutyka w liturgii, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1971) nr 2–3, s. 131–147.

Štrukelj A., Teologia i świętość, Lublin 2010.

The Many Marks of the Church, eds. W. Madges, M.J. Daley, New London 2006.

Thiessen M., ‘The Rock Was Christ’: The Fluidity of Christ’s Body in 1 Corinthians 10.4, „Journal for the Study of the New Testament” (2013) nr 2, s. 103–126.

Thiselton A.C., New Horizons in Hermeneutics: The Theory and Practise of Transforming Biblical Reading, Grand Rapids 1992.

Tilley T.W., Inventing Catholic Tradition, Eugene 2000.

Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, I-III, t. 1–34, London 1962–1986.

Tomasz z Akwinu, Summa theologiae, I-III, Torino 1962–1963.

Tornielli A., „Współpracownicy prawdy”. Biografia Benedykta XVI, tłum. B. Tomaszek, Kraków 2005.

Tornielli A., Ratzinger. Strażnik wiary, tłum. B. Tomaszek, Kraków 2005.

Tradition, Scripture, and Interpretation: A Sourcebook of the Ancient Church, eds. D.H. Williams, Grand Rapids 2006.

Vagaggini C., Teologia. Pluralizm teologiczny, tłum. J. Partyka, Kraków 2005.

Vanhoozer K.J., Ascending the Mountain, Singing the Rock: Biblical Interpretation Earthed, Typed, and Transfigured, „Modern Theology” (2012) nr 4, s. 781–803.

Vanhoozer K.J., The Drama of Doctrine: A Canonical-Linguistic Approach to Christian Theology, Louisville 2005.

Wagner H., Dogmatyka, tłum. J. Zychowicz, Kraków 2007.

Wahlberg M., Revelation as Testimony: A Philosophical-Theological Study, Grand Rapids 2014.

Wainwright G., Sacramental Time, „Studia Liturgica” (1982) nr 2–4, s. 135–146.

Wainwright G., Towards an Ecumenical Hermeneutic: How Can All Christians Read the Scriptures Together?, „Gregorianum” (1995) nr 4, s. 639–662.

Waldstein M., The Foundations of Bultmann’s Work, „Communio” English Edition (1987) nr 2, s. 115–145.

Walgrave J.H., Unfolding Revelation: The Nature of Doctrinal Development, Philadelphia 1972.

Wasyliw P., Maria – ikona napisana Bogiem. Mariologia personalistyczna między Wschodem a Zachodem na przestrzeni wieków oraz w teologicznym ujęciu mariologów współczesnych, t. 2, Wrocław 2018.

Webster J., Holy Scripture: A Dogmatic Sketch, Cambridge 2003.

Webster J., The Domain of the Word: Scripture and Theological Reason, London 2012.

Weigel G., Katolicyzm ewangeliczny. Gruntowna reforma Kościoła w XXI wieku, tłum. G. Gomola, A. Gomola, Kraków 2014.

White T.J., Światło Chrystusa. Wprowadzenie do katolicyzmu, tłum. G. Gomola, A. Gomola, Poznań 2019.

Wicks J., Six Texts by Prof. Joseph Ratzinger as Peritus Before and During Vatican Council II, „Gregorianum” (2008) nr 2, s. 233–311.

Wicks J., Vatican II on Revelation: From Behind the Scenes, „Theological Studies” (2010) nr 71, s. 637–650.

Wiles M., Revelation and Divine Action, w: Divine Revelation, eds. P. Avis, Eugene 1997, s. 100–111.

Witczyk H., Natchnienie, prawda, zbawienie, Poznań 2020.

Witherup R.D., Scripture: Dei Verbum, New York 2006.

Wolterstorff N., Divine Discourse: Philosophical Reflections on the Claim that God Speaks, Cambridge 1995.

Wołyniec W., Dogmat w historii, „Studia Teologii Dogmatycznej” (2020) t. 6, s. 205–224.

Wołyniec W., Objawienie a Kościół, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” (1997) nr 2, s. 135–144.

Work T., Living and Active: Scripture in the Economy of Salvation, Grand Rapids 2002.

Worthen J., The Theology of Time Regained: Eucharist, Eschatology and Resurrection, „New Blackfriars” (1990) nr 945, s. 512–524.

Woźniak R.J., Przyszłość, teologia, społeczeństwo, Kraków 2007.

Woźniak R.J., Różnica i tajemnica. Objawienie jako teologiczne źródło ludzkiej sobości, Poznań 2012.

Wright IV W.M., Martin F., Encountering the Living God in Scripture: Theological and Philosophical Principles for Interpretation, Grand Rapids 2019.

Wright IV W.M., Pre-Gospel Traditions and Post-Critical Interpretation in Benedict XVI’s Jesus of Nazareth: Volume 2, „Nova et Vetera” English Edition (2012) nr 4, s. 1015–1028.

Wright N.T., The Climax of the Covenant: Christ and the Law in Pauline Theology, London 1991.

Wright N.T., The New Testament and the People of God, Minneapolis 1992.

Young F., Virtuoso Theology: The Bible and Interpretation, Eugene 1993.

Zatwardnicki S., An Incarnational Analogy That Is Hard to Escape From: A Polemic with James Prothro, „Collectanea Theologica” (2021) nr 2, s. 37–75.

Zatwardnicki S., Ani teologia, ani apologia. Geralda O’Collinsa ujęcie natchnienia biblijnego, w: Nowa apologia. Czego, wobec kogo i jak bronimy?, red. P. Artemiuk, Płock 2020, s. 186–218.

Zatwardnicki S., Chalcedońska formuła „bez zmieszania i bez rozdzielania” w świetle dokumentów Międzynarodowej Komisji Teologicznej, Wrocław 2017.

Zatwardnicki S., Eucharystia jako „miejsce osobliwe”. Na marginesie monografii Piotra Liszki pt. „Wpływ nauki o czasie na refleksję teologiczną”, w: Caritas Christi urget nos. Księga Jubileuszowa dedykowana Ojcu Profesorowi Piotrowi Liszce CMF, red. J. Froniewski, Wrocław 2022, s. 377–393.

Zatwardnicki S., G. O’Collins, Revelation. Towards a Christian Interpretation of God’s Self-revelation in Jesus Christ, Oxford 2016, „Warszawskie Studia Teologiczne” (2019) nr 2, s. 165–175.

Zatwardnicki S., Hermeneutyka wiary w nauczaniu papieża Benedykta XVI, Wrocław 2014.

Zatwardnicki S., Księgi natchnione i ich interpretacja. Inspirujące przesłanie Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, Lublin 2021.

Zatwardnicki S., Natchnienie w diachronicznie ujmowanym Ciele Chrystusa. Przyczynek do eklezjologii natchnienia, „Roczniki Teologiczne” (2022) z. 2, s. 125–144.

Zatwardnicki S., Obecność eucharystyczna a uobecnienie Chrystusa w słowie Bożym. Studium inspirowane poglądami Roberta Sokolowskiego, „Collectanea Theologica” (2021) nr 3, s. 95–123.

Zatwardnicki S., One Source of Revelation and Two Currents of the Revelation Transmission and Cognition: The Apological Dimension of Joseph Ratzinger’s Theology, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” (2020) nr 2, s. 63–93.

Zatwardnicki S., Pismo Święte czytane w Kościele duszą teologii. Benedykta XVI troska o katolicką egzegezę, „Teologia w Polsce” (2013) nr 2, s. 173–188.

Zatwardnicki S., Pismo Święte w warsztacie teologa. Geralda O’Collinsa przewodnik korzystania z tekstów natchnionych, „Rocznik Teologiczny” (2021) nr 2, s. 389–410.

Zatwardnicki S., Przebóstwienie w perspektywie chrystologicznej. Śladami Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, „Teologia w Polsce” (2014) nr 2, s. 141–164.

Zatwardnicki S., Recenzja: W.M. Wright IV, F. Martin, Encountering the Living God in Scripture. Theological and Philosophical Principles for Interpretation, Baker Academic, Grand Rapids 2019, ss. 253, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” (2021) nr 1, s. 483–495.

Zatwardnicki S., Relacja Objawienia do Pisma Świętego według Josepha Ratzingera (Benedykta XVI), „Teologia w Polsce” (2014) nr 1, s. 99–118.

Zatwardnicki S., Review: G. O’Collins, Inspiration. Towards a Christian Interpretation of Biblical Inspiration, Oxford University Press, Oxford 2018, pp. 222, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” (2020) nr 1, s. 371–380.

Zatwardnicki S., Świętość Kościoła a świętość Pisma, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” (2021) nr 2, s. 121–160.

Zatwardnicki S., Teologiczna doniosłość typologii Adam-Chrystus na bazie dokumentów Międzynarodowej Komisji Teologicznej, „Teologia w Polsce” (2016) nr 1, s. 205–224.

Zatwardnicki S., The Just Once” and “Once for Ever” of the Word of God, „Collectanea Theologica” (2022) nr 1, s. 89–112.

Zyzak W., Wiara w ujęciu Józefa Ratzingera – obecnego papieża Benedykta XVI, Kraków 2005.

Od teologii objawienia do teologii natchnienia

Pobrania

Opublikowane

18 maja 2022

Kategorie

Szczegóły dotyczące monografii

Co-publisher's ISBN-13 (24)

978-83-62475-92-6