Pomiędzy św. Piotrem i Sankt Petersburgiem. Kościół katolicki na Podlasiu i Lubelszczyźnie na przełomie XIX i XX wieku. Materiały z konferencji międzynarodowej. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 2 czerwca 2022
Słowa kluczowe:
diecezja lubelska, duchowieństwo, Kościół rzymskokatolicki, Kościół unicki, Kościół prawosławny, carat, Królestwo Kongresowe, Lubelszczyzna, Podlasie, zabór rosyjski, literatura pamiętnikarskaStreszczenie
W sierpniu 2021 r. ukazały się drukiem, znane dotąd jedynie z maszynopisu, pamiętniki ks. Karola Dębińskiego z lat 1867–1915. Zawierają one wspomnienia autora z czasów szkolnych spędzonych na Podlasiu, z lat seminaryjnych w Lublinie i studenckich w Petersburgu. Kolejne wątki to ścieżki pracy kapłańskiej na różnych polach, w trudnych warunkach zaboru rosyjskiego. Autor opisał lata swojej posługi wikariuszowskiej, kapelanii na Zamku Lubelskim, probostwa w wioskach i miasteczkach Lubelszczyzny i Podlasia. Kreśląc detale biegu własnego życia kapłańskiego, ukazał zarazem życie religijne wiernych, działalność lubelskiej administracji kościelnej, politykę personalną w diecezji, sylwetki członków polskiego episkopatu, środowisko ludzi związanych z Rzymskokatolicką Akademią Duchowną w Petersburgu, relacje ze Stolicą Apostolską. Treść pamiętników została zaopatrzona w szeroki kontekst dziejów lokalnych i ponadlokalnych, a także szereg spostrzeżeń natury szczegółowej, zwłaszcza ocen wydarzeń i osób. Materiał ten jest niezwykle cennym źródłem dającym bezpośredni wgląd w sytuację społeczną i religijną przełomu XIX i XX stulecia z perspektywy uczestnika ówczesnego życia narodowego i kościelnego. Udostępniony materiał źródłowy wymagał zatem naukowego namysłu w gronie specjalistów z zakresu historii i teologii. Refleksja naukowa została najpierw podjęta w ramach sympozjum zorganizowanego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w czerwcu 2022 r., które zgromadziło przedstawicieli kilku ośrodków krajowych i zagranicznych oraz liczne grono studentów i innych słuchaczy. Rezultaty konferencji zostały na kolejnym etapie ujęte w formie serii artykułów i zamieszczone w niniejszej pozycji książkowej. Badania treści pamiętników, uwzględniające niezbędny kontekst sytuacyjny, zaowocowały naukowym pogłębieniem takich tematów jak duszpasterstwo parafialne pod zaborem rosyjskim, edukacja i kultura umysłowa ówczesnego duchowieństwa, panujące relacje międzywyznaniowe.
Rozdziały
-
Wstęp
-
Stolica św. Piotra i Sankt Petersburg. U początków oficjalnych relacji dyplomatycznych między dwoma państwami w XIX wieku
-
Podporządkować czy zwalczać? Tajne memorandum A.S. Muchanowa o Kościele katolickim w Królestwie Polskim
-
Tajna misja jezuitów wśród unitów podlaskich w latach 1878–1904
-
Ksiądz Karol Dębiński a seminarium w Lublinie – obraz pamiętnikarski lat kleryckich 1877–1881 i rzeczywistość historii
-
Pamiętniki ks. Karola Dębińskiego jako świadectwo kultury umysłowej duchowieństwa
-
O wyzwaniach w administrowaniu parafią pod rosyjskim zaborem – na podstawie pamiętników ks. Karola Dębińskiego
-
Sprawa unicka na kartach pamiętników ks. Karola Dębińskiego
-
Zakończenie
Opublikowane
19 grudnia 2022
Kategorie
Prawa autorskie (c) 2022 Wydawnictwo Academicon
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: Książka drukowana
Książka drukowana
Co-publisher's ISBN-13 (24)
978-83-62475-99-5
Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: Ebook [PDF]
Ebook [PDF]
ISBN-13 (15)
978-83-62475-48-3
Data publikacji (01)
2023-06-07
