130 lat Szkoły Lwowsko-Warszawskiej

Łukasz Kowalik; Jan Woleński; Tadeusz Szubka; Anna Jedynak; Anna  Brożek; Ryszard Kleszcz; Stepan Ivanyk; Paweł Polak; Cezary W. Domański; Amadeusz Citlak; Urszula  Wybraniec-Skardowska; Roman Murawski; Mariusz Grygianiec; Anna Drabarek; Adam Trybus; Marek Lechniak; Paweł Okołowski; Renata Ziemińska; Joseph Ulatowski

130 lat Szkoły Lwowsko-Warszawskiej

Autorzy

Łukasz Kowalik (red.)

Uniwersytet Warszawski

https://orcid.org/0000-0002-4761-1445

Słowa kluczowe:

Izydora Dąmbska, Jan Łukasiewicz, Kazimeirz Twardowski, Maria Ossowska, Stanisław Leśniewski, Tadeusz Kotarbiński, Uniwersytet Lwowski, SWL, Szkoła lwowsko-warszawska, Władysław Tatarkiewicz

Streszczenie

Od 130 lat istnieje w Polsce tradycja uprawiania i nauczania filozofii będąca polską odmianą filozofii analitycznej. Tradycję tę zapoczątkował Kazimierz Twardowski (1866–1938), wygłaszając 15 listopada 1895 roku wykład inauguracyjny na Uniwersytecie Lwowskim. Grupę uczniów Twardowskiego oraz ich następców w dalszych pokoleniach oznacza się dziś nazwą Szkoły Lwowsko-Warszawskiej (SLW). Przedstawiciele tak rozumianego nurtu działają do dziś. W oddawanej do rąk czytelnika książce zostało ukazane dziedzictwo Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Zebrano w niej głosy uczonych zachowujących związek ze Szkołą – przez odwołania do jej etosu, metodologii i problematyki lub w formie badań historycznych nad jej dorobkiem. Punktem wyjścia do namysłu były trzy pytania postawione przez prof. Annę Brożek dyskutantom na 12 Polskim Zjeździe Filozoficznym w Uniwersytecie Łódzkim w 2023 roku: „Które elementy dziedzictwa SLW: (a) są najważniejsze / najcenniejsze? (b) wymagają jeszcze (ewentualnie: ponownego) zbadania? (c) powinny być kontynuowane?”. W pierwszej części książki oceniono aktualny stan badań nad dziedzictwem Szkoły, w drugiej – przedstawiono założenia programowe, na jakich opierała się Szkoła, w trzeciej – przypomniano najważniejsze osiągnięcia naukowe Szkoły w psychologii, logice, ontologii i etyce, w czwartej – podano przykłady nawiązywania do dorobku Szkoły, w piątej – przywołano wybrane postacie wybitnych przedstawicieli Szkoły, mogących dziś stanowić wzór do naśladowania. Autorami zamieszczonych w książce wypowiedzi są badacze w różnym wieku i o różnych specjalnościach, pochodzący z kilkunastu polskich i zagranicznych instytucji naukowych.

Rozdziały

Wprowadzenie

Łukasz Kowalik
Co jeszcze badać w Szkole Lwowsko-Warszawskiej?

Jan Woleński
Żywe i martwe elementy w tradycji Szkoły Lwowsko-Warszawskiej

Tadeusz Szubka
Dzisiejsze inspiracje Szkołą Lwowsko-Warszawską

Anna Jedynak
Dziedzictwo Kazimierza Twardowskiego 130 lat od „Wykładu inauguracyjnego” we Lwowie

Anna Brożek
Dziedzictwo Szkoły Lwowsko-Warszawskiej – metafilozofia

Ryszard Kleszcz
Społeczna funkcja filozofii i Szkoła Lwowsko-Warszawska

Stepan Ivanyk
Potrzebujemy renesansu propedeutyki filozoficznej

Paweł Polak
O psychologii w Szkole Lwowsko-Warszawskiej

Cezary W. Domański
Psychologia w Szkole Lwowsko-Warszawskiej

Amadeusz Citlak
O twórczości logicznej w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, jej trwałym wkładzie do polskiej i światowej logiki oraz wpływie na jej rozwój

Urszula Wybraniec-Skardowska
Logiczne dziedzictwo Szkoły Lwowsko-Warszawskiej

Roman Murawski
Ontologia w Szkole Lwowsko-Warszawskiej

Mariusz Grygianiec
Koncepcje poznawania dobra w filozoficznej Szkole Lwowsko-Warszawskiej

Anna Drabarek
Logika i analiza rozumowań w dobie sztucznej inteligencji

Adam Trybus
Szkoła Lwowsko-Warszawska a ontologia semiotyczna

Łukasz Kowalik
Dwa filary solidnej logiki: Jan Łukasiewicz i Stanisław Leśniewski

Marek Lechniak
Jasnościowe dziedzictwo Kotarbińskiego i Tatarkiewicza

Paweł Okołowski
Badania filozoficzne Izydory Dąmbskiej i Marii Ossowskiej

Renata Ziemińska
Osobiste i zawodowe rozważania nad wartością Szkoły Lwowsko-Warszawskiej

Joseph Ulatowski